Khái niệm, tác dụng & phân loại
Khái niệm
Song chắn rác hay lưới chắn rác là những thiết bị/ dụng cụ có bề mặt phẳng, dẹt, thiết diện lớn. Trên bề mặt có các lỗ nhỏ hoặc các khe hở nhằm mục đích cho nước chảy qua. Đồng thời ngăn chặn các thứ rác thải, lá cây… to lọt qua.
Song chắn rác thường được làm bằng vật liệu gang, composite hoặc thép Grating…
Tác dụng
Tác dụng chính của song chắn rác là ngăn những loại rác thải, lá cây và dị vật khác lọt xuống hệ thống hố ga; cống thoát nước bên dưới; hoặc chảy vào trong nhà mỗi khi trời mưa to và ngập lụt. Những loại rác này tiềm ẩn nguy cơ gây ra tắc nghẽn cống rãnh và hệ thống thoát nước; gây ngập lụt cho những con đường, khu phố. Do vậy, song chắn rác là một vật dụng không thể thiếu trong hệ thống xử lý nước thải sản xuất và sinh hoạt.
Tùy vào mục đích của người sử dụng mà chia ra làm nhiều loại như: song chắn rác tinh, song chắn rác thô.
Song chắn rác thô
Nó là loại song chắn có các rãnh hở khá to nhằm để lượng nước lớn lưu thông qua nhanh chóng; tránh úng ngập cục bộ; Ngoài ra, với các rãnh thoát to như vậy song thoát này ngăn lại các loại rác thải có kích cỡ to như cành cây, túi nilon, xác động vật….lọt vào hệ thống thoát nước. Song chắn này chủ yếu được bố trí tại đầu nguồn của hệ thống thoát nước.
Song chắn rác tinh
Khác với song chắn thô, song chắn tinh là loại song chắn có các rãnh hở rất nhỏ với mục đích ngăn chặn tất cả các loại rác thải và dị vật có kích thước nhỏ như lá cây, rễ cây…lọt vào hệ thống hố ga, thoát nước bên dưới; gây tắc nghẽn hệ thống lưu thoát và làm hư hỏng máy bơm…; gây khó khăn cho các quá trình xử lý kế tiếp.
Nguyên lý hoạt động của song chắn trạm bơm, hồ nước…
Song chắn rác hoặc các tấm lưới chắn rác thường được lắp đặt trước các hồ chứa trạm bơm. Chúng được làm bằng các thanh thép nhỏ đan vào nhau, hoặc là tấm thép được dập lỗ; hoặc là tấm composite có nhiều nan và khe hở với tiết diện 5*20 mm; khoảng cách 20-50mm. Các song chắn này thường có hình chữ nhật để thuận tiện cho việc trượt lên xuống theo khe cố định của cửa hồ chứa. Song chắn này thường đặt vuông góc với dòng nước, hoặc đặt nghiêng 45 – 60 độ so với phương thẳng đứng vớ khe lưới rộng khoảng 10-20 mm.
Lượng rác được giữ lại ở song chắn phụ thuộc vào khe hở giữa các thanh chắn rác; kích thước các khe này dựa theo tính chất và khối lượng rác trong nước thải. Chọn đúng kích thước sẽ giúp rác thải được giữ lại tối ưu mà không ảnh hưởng nhiều tới dòng chảy. Do đó, dù cấu tạo & nguyên lý hoạt động rất đơn giản; nhưng song chắn rác lại là một thiết bị quan trọng phải có trong hệ thống xử lý nước thải.
Chúng ta thường bắt gặp các song chắn được lắp ở các cửa thoát ven hồ, các đoạn mương, đập.
Các loại song chắn rác phổ biến
Song chắn bằng thép
Thép là chất liệu siêu bền, được sử dụng nhiều trong hế tạo cơ khí; do đó song chắn rác cũng được làm bằng thép. Các song chắn rác hường được làm bằng thép mạ kẽm hoặc thép không ghỉ; đảm bảo bền vĩnh cửu trong môi trường ẩm ướt. Loại này cấu tạo khá đơn giản; chỉ là tấm lưới thép hoặc/và các thanh thép được hàn, đan vào nhau.
Song chắn thép rất bền, hiệu suất thoát nước rất lớn. Bên cạnh đó, thép không hay bị o xi hóa khi tiếp xúc trực tiếp với những chất thải độc hại. Tuy nhiên, loại song chắn thép rất dễ bị mất cắp do chúng dễ tái chế và giá thành cao, sản xuất phức tạp.
Song chắn rác gang
Song chắn bằng gang là loại được sử dụng phổ biến nhất. Chúng thường được làm bằng gang gang xám hoặc gang cầu.
Giá song chắn làm bằng 2 loại gang này tuy có thấp hơn thép; nhưng vẫn khá cao do gang có khối lượng riêng rất nặng (đặc biệt là gang xám). Hơn thế, loại song chắn gang này rất khó vận chuyển, lắp đặt vì quá nặng và cồng kềnh.
Gang xám có giá thành thấp, không bền; giòn, chịu lực kém. Tương tự như thép, gang xám có khả năng tái chế, vậy nên vẫn dễ bị trộm cắp.
Song chắn rác composite
So với hai loại song chắn bằng thép và bằng gang thì song chắn composite được đánh giá cao nhất. Chất liệu sản xuất ra sản phẩm này là những chất liệu tổng hợp gồm: nhựa polimal; sợi thuỷ tinh; sợi Bazan; sợi bo; sợi aramit; bột gốm; bột thuỷ tinh; bột đá…Vật liệu này có ưu điểm nhẹ, khó bị ăn mòn trong môi trường nước thải.
Song chắn rác composite so với 2 loại trên có ưu điểm vượt trội là không tái chế được; nên không bị trộm cắp. Ngoài ra, song thoát nước composite có cường độ chịu lực rất tốt; không dễ bị ảnh hưởng do thời tiết, môi trường khắc nghiệt.
Song chắn rác bê tông
Vật liệu chính để sản xuất loại này là là xi măng và cốt thép. Đây là vật liệu được dùng phổ biến nên giá thành của nó là rẻ nhất. Song chắn này cường độ chịu lực cũng khá tốt, bền bỉ… Tuy nhiên, nhược điểm chính của nó là quá nặng, quá cồng kềnh; nên việc di chuyển, lắp đặt vô cùng khó khăn. Đặc biệt là mỗi khi cần mở ra để khơi thông hệ thống cống rãnh và vệ sinh, bảo dưỡng.
Cách chọn song chắn rác cho mỗi công trình
Lựa chọn theo chất liệu
Chất liệu song chắn tốt thì tuổi thọ của nó được lâu; không lo hỏng hóc và không mất nhiều thời gian bảo quản hay sửa chữa.
Lựa chọn theo tiết diện khe thoát nước
Mỗi loại song chắn rác sẽ có những thiết kế khác nhau như: song chắn lớn (30-200mm); song chắn trung bình (16-30mm); song chắn nhỏ (dưới 16mm). Dựa vào đặc điểm và yêu cầu kỹ thuật của công trình sử dụng thì chúng ta sẽ lựa chọn loại song chắn phù hợp.
Chọn theo thiết kế, cấu tạo
Thiết kế song chắn rác thường có hai loại là; song chắn cố định và song chắn di động. Nếu công trình ít có nhu cầu tháo mở thường xuyên; thì có thể lựa chọn loại song chắn cố định. Nếu công trình yêu cầu phải thường xuyên vệ sinh, bảo dưỡng và khơi thông; thì ta chọn song chắn di động; chúng có thiết kế các bản lề, ốc, khóa để dễ tháo lắp, sửa chữa, thay thế.
Chọn theo giá sản phẩm
Các song chắn có chất liệu tốt; bền; thiết kế đẹp, gia công kỹ lưỡng… thường có giá cao hơn các loại song chắn ở công trình công cộng.
Trên đây là thông tin về các loại song thoát nước và cách lựa chọn cho phù hợp cho mỗi công trình. Công trình của bạn cần lắp đặt loại song chắn nào?
Để được tư vấn đầy đủ nhất; Hãy liên hệ với Việt Á – nhà máy chuyên thiết kế, sản xuất và bán song chắn rác; song thoát nước các loại.
Hotline: 0941 229 955